GİRİŞİMCİLİK VE KIRSAL KALKINMA

TEVFİK FİKRET CENGİZ

Geçen Tarım Bakanlığı 2005 yılından beri her yıl uygulanan, kırsal kesim girişimcilerinin bekledikleri “Kırsal kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programını”  Eylül ayı başında yayınladı.

Proje sahiplerinin iki ay içinde hazırlayacakları proje tekliflerini İl Gıda Tarım ve Hayvancılık müdürlüklerine teslim etmelerini  bildirdi. Teklif çağrısı ile ilgili detaylara  Bakanlığın web sayfasından ulaşılabileceği gibi, Köy-Koop Merkez Birliğinden de bilgi alınabilir.

Uygulamaya başladığından beri kırsal yatırımcının yoğun ilgi duyduğu bu proğramın başlangıç döneminde (2005 yılı ARIP projesi kapsamında), o zamanki adıyla “Köy Bazlı Kırsal Kalkınma Yatırım Programı” ında  “ teknik uzman” olarak görev almış bir kişi olarak  projenin başarılı olmasından mutluluk duyduğumu ifade etmek isterim. Kırsal kesimin  geleneksel üretiminin endüstriyel üretime dönüştürülmesinde bu uygulamanın önemli katkıları olmuştur. KKYDP’na genel olarak baktığımızda,

Girişimciler açısından;

Kırsal kesim girişimcilerinin en temel sorunları organizasyon, finansman sıkıntısı ve pazarlama konusudur.

Öncelikle bir yatırımın organizasyonu; yer seçimi, hammadde temini, teknoloji seçimi, personel vs. gibi bir çok bileşeni içinde barındıran bir konudur. Bütün bunlar işletmenin gelecekteki konumunu doğrudan etkiliyecektir. Örneğin yer seçimi  konusunda yatırım konusuna göre  bu yıla kadar yönlendirme yapılmamıştı. İsteyen istediği yatırım projesini her ilden teklif edebiliyordu.  Bu yılın teklif çağrısında sınırlamalar getirilmiş olması doğru bir karardır. Yine de kırsal kesim girişimcilerine önerimiz yöreniz için en uygun yatırım konusunda çok dikkatli olmanız. Sizin düşündüğünüz yatırım konusuna ilinizde  İzin verilmiş olsa bile bir başka ilde aynı yatırım daha rantabl ise bir kez daha düşünün. Çevre illerin üretimini engeller dahası fiyat belirleyen konumda olmazsınız.

Finansman açısından baktığımızda ise; hiçbir yatırım küçük veya  büyük olsun finansman zorlukları yaşamadan gerçekleşmez. Zaten yatırım yapmak risk almaktır şeklinde klişeleşen ifade de sanırım bu nedenledir. Benim düşüncem Türkiye’de temel sorun finansman değil finansal yönetimin bilinmemesidir. Firmalar doğru dürüst fizibilite yapmadan, sadece bir yerlerden istendiği için yapılan bir çalışma olarak algılandığı için özsermaye, dış kaynak, nakit akışı vs. yi bir bütün olarak görme ve analiz etmeden yatırım kararları verilmektedir. Kredi  konusunda seçici olabilecek bilgi gerekmektedir. Hangi oranda kredi (özsermaye/kredi) alınacak, vade ne olmalı vs. bütün bunlar bir fizibilite çalışması ve duyarlık analizi yaparak görülebilir.

Kırsal Kalkınma kapsamında yapılacak yatırımlarda bize göre en önemli konu pazarlama olmalıdır. Ülkemizde temel sorun  pazarlama ve rekabet edebilir bir yatırımın yapılması konusunda ön çalışma, fizibilite her neyse yapılmayışıdır. Aslında her projede bunlar vardır ama gerçekçi olmadığını düşünüyorum. Sorun yukarda da değindiğim gibi finans sıkıntısı değil üretilen ürünlerin pazarlaması konusunun genellikle şansa bırakılmasından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle yatırımcılara önerim, ürünlerinin pazarlanması, muhtemel pazarları, rekabet stratejilerini  ve dağıtım ağlarını gerçekçi ve çok net olarak projelerinde açıklamalarıdır.

Yatırımların Gelecekteki Başarısı;

Bu uygulamanın başarılı bir şekilde devam etmesi için ağırlıklı olarak yerel üretimin desteklenmesi çok önemlidir. Bundan kastımız küçük çaplı  klasik peynir üreten bir işletme değil yerel peynir üreten bir  işletmenin kurulmasıdır. Çünkü büyük firmalarla rekabet etme şansı bu kapasitelerde mümkün olmayacaktır. Ama yerel bir ürünü öne çıkartarak marka olunabilir.

Yine bu kapsamdaki yatırımların büyük firma veya organizasyonlarla bağlantılı olması yani onların alt üreticisi gibi olması/üretim yapması kümelenme mantığı içinde oluşumlar tercih edilmelidir. Bu şekilde bir yaklaşım işletme verimliliğini artırır, girdi sağlamada kolaylık sağlar, firmalar arasında koordinasyonu ve rakipleri tanıma imkanı yaratır, pazara ulaşmak kolaylaşır.

Bu yazımızda KKYDP hakkında kısa yorumlar yaptık. Amacımız bu ve bunun gibi uygulamaların başarılı olması ve kalkınmanın yerelden başlayacağına olan inancımız nedeniyle bir parça katkıda bulunmak. Sağlıcakla kalın.