IPARD PROGRAMI UYGULAMASI

TEVFİK FİKRET CENGİZ

IPARD Programı konusunda geçen ay, hangi konularda proje yapılabileceği, destek miktarları vs. konularında kısa da olsa açıklama yapılmıştı.

IPARD programı bu yıl ve gelecek birkaç yıl daha devam edeceği için bu sayımızda da açıklama yapma gereği duyulmuştur. Halen 20 il’de uygulama devam etmektedir. Aralıklı olarak yıl içinde teklif çağrılarına çıkılacaktır. Bugüne kadar gördüğümüz IPARD teklif çağrılarına yeterli sayıda ve çeşitli konuları kapsayan  proje önerisi verilememektedir.  Dolayısıyla küçük orta  boy işletmelerin AB standartlarına erişmesi, yeni işletmelerin kurulması, ürün çeşitliliğin sağlanması  konusunda  girişimciler kendilerine sunulan fon kaynaklarını kullanamamaktadır. Bunun olası nedenleri;

IPARD proje teklifi hazırlama konusunda yeterli kapasite gerek kamu ve gerekse özel sektörde bulunmamaktadır. Bugüne kadar uygulanan gerek AB projeleri ve gerekse KKYDP (Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programı)  projelerine göre çok daha kapsamlı Finans, Mali analiz,Risk Analizi, konuyla ilgili proses bilgisi ve dahası iş planı nasıl hazırlanır konusunda yeterli personel gerekmektedir.

Yatırımcı, projenin ne zaman sonuçlanacağını ve uygulamanın ne zaman başlayacağını bilmek ister.

Projelerin incelenmesi ve başarılı bulunanların uygulamaya başlaması döneminin kısa ve belirli olması yatırımcı açısından önemlidir

IPARD uygulamasında akreditasyon nedeniyle gecikme olması yanında  şu ana kadar yatırımcıların hibe almamış olması da talebin sınırlı olmasına neden olmaktadır.

Temel sorunlardan biri de öz kaynak yetersizliğidir. Kaynak yetersizliği konusu bilinen bir gerçektir. Nihai faydalanıcılara kullanabilecekleri kredi kaynakları konusunda bilgi aktarımı yapılmalıdır.

Kredi konusunda bilgi sahibi olan yatırımcı bu kez kredi teminatı göstermekte zorlanmaktadır. Bu noktada “Kredi Garanti Fonu” nun kefalet amaçlı nasıl kullanılabileceği, KGF’nin” her köye bir KOBİ” projesinden faydalanılabileceği gibi konular işlenmelidir. Zira yapılacak projelerin  yatırım tutarları KOBİ limitlerini zaten aşmayacaktır.

Projelerin alt başlıklar bazında çeşitlenmesi sadece yatırımcıya bırakılacak bir konu değildir. Nitekim çoğunluk hayvancılık, et ve süt ürünlerine yönelmektedir.  Birkaç teklif çağrısı uygulamasından sonra değerlendirmek ve çözüm  üretmek gerekebilir. Örneğin kırsal turizm, yerel ürünler ve mikro hibeler  konusunda daha fazla bilgilendirme gereklidir. Zira nihai faydalanıcı bunların kendisine nasıl geri döneceği konusunda bilgili ve bilinçli değildir. Dahası bu tür konularda nasıl bir proje yazılacağı konusunda kapasite zayıftır.

Özellikle proje hazırlayan veya proje hazırlatmak isteyen girişimcilerin söz konusu ekibin illerde yapacağı toplantılara katılımında fayda vardır.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yukarda özetlediğimiz sorunları ve yetersizlikleri belirlemiş olmalı ki IPARD projelerini hazırlama konusunda bir çekirdek ekip oluşturmaya karar vermiştir.  Söz konusu  çalışma AB uzmanları tarafından  bir eğiticiler gurubunun oluşturulmasını hedeflemektedir. Bu program ile bilgiler yan sütunlarda  verilmiştir. Özellikle proje hazırlayan veya proje hazırlatmak isteyen girişimcilerin söz konusu ekibin illerde yapacağı toplantılara katılımında fayda vardır. Bu toplantılar sadece IPARD tanıtımı toplantısı değil, IPARD projelerinin hazırlanması konusunda ciddi bir eğitim programı olacaktır.

Köy-Koop Merkez Birliği bu projeye kendi uzmanlarını gönderecek ve bu elemanlarını gerektiğinde GTHB’lığının görevlendirdiği alanlara gönderecektir.

Amacımız IPARD  programının ülkemiz için başarılı ve örnek bir uygulama olmasıdır. Katkımız olursa ne mutlu bize.